D vitamini eksikliği, Türkiye'de ve dünya genelinde hızla yayılan bir sağlık sorunudur. Bu eksiklik, yalnızca kemik hastalıklarına neden olmakla kalmaz, aynı zamanda kanserler, enfeksiyonlar, romatizma hastalıkları, nöropsikiatrik hastalıklar, otoimmün hastalıklar, koroner kalp hastalıkları ve hipertansiyon gibi birçok ciddi sağlık sorununa da yol açabilir.

Vücudumuzda bulunan D vitamininin yaklaşık %90'ı, güneş ışınlarının derinin derin tabakalarında sentezlenmesiyle oluşur. D vitamini eksikliğinde sadece takviye vitamin almak yeterli değildir; güneş ışınlarına yeterince maruz kalmak da önemlidir. Öğle saatlerinde yaklaşık 30 dakika güneşlenmek, vücutta 10,000 ila 25,000 IU D vitamini sentezlenmesini sağlar.

Besinlerle alınan bitkisel ve hayvansal D vitamini, ince bağırsakta emilip kana geçer. Yağda eridiği için safra tuzlarına gereksinim duyar. Bu nedenle, safra akımının azalmış olduğu karaciğer hastalıklarında D vitamini emilimi azalır. Karaciğer ve safra kesesi hastalarının D vitamini ihtiyacı daha fazladır.

A vitamini, D vitamini aktivasyonunu sağlar. Ancak A vitamininin fazlalığı, D vitamini aktivasyonunu azaltır. Bu nedenle bilinçsiz A vitamini kullanımı zararlıdır. Bazı balıkların karaciğer yağında (örneğin, Cod liver oil) A vitamini, D vitaminine göre 150-12,000 kat daha fazla bulunur. Bu nedenle, daha yüksek oranda D vitamini almak amacıyla daha fazla balık karaciğer yağı almak zararlıdır. Balık yağı (Fish oil) ise rahatlıkla kullanılabilir çünkü balık yağında ne D vitamini ne de A vitamini bulunur.

Güneşli bölgelerde yaşayan ve yeterince güneşlenen kişilerde D vitamini düzeyleri 40 ng/ml'nin üzerinde olmalıdır.

D hipervitaminozu çalışmalarında, zehirlenen olguların tamamının günlük tükettiği D vitamini miktarı 40,000 ünitenin üzerindedir. D vitamini entoksikasyonlarının çoğunda kan değerleri 275 nmol/L'nin üzerindedir ve hatta çoğu kez 400 nmol/L'nin (160 ng/mL) üzerindedir. Eğer yeterince güneşlenilmiyorsa, D vitamini takviyesi almak gereklidir.

D vitamini almanın en ideal yolu güneşlenmektir. Ancak maalesef, birçok kişinin D vitamini seviyeleri son derece düşüktür. Bu nedenle, takviye almak şarttır. İdeali, takviyeye başlamadan önce 25 OH D vitamini seviyelerimizi ölçtürmektir. Normal seviyeler 40-110 ng/ml arasındadır. 60-80 ng/ml arası iyi bir seviyedir.

Kanser, multipl skleroz, kalp hastalığı, romatizma hastalıkları ve otoimmün hastalıklar gibi kronik hastalıklarda günlük D vitamini ihtiyacı çok daha fazla olabilir. Bu hastalarda en ideali, kan seviyelerine bakarak 25 OHD vitamini seviyelerini 80-100 ng/ml arasında tutmaktır.